Ga naar de inhoud

Christelijke scholen

  • door

Als eerste christelijke school in Gelselaar werd de Braakschool opgericht. Deze is ontstaan
uit de kring van de gereformeerde kerk Geesteren-Gelselaar, (toen nog
Christelijk Gereformeerde Kerk geheten) in Geesteren, met predikant ds.eo den Hartogh rond 1890 als drijvende kracht. De naam werd ook Vereeniging voor Gereformeerd Schoolonderwijs te Gelselaar en Geesteren. Met de voorstanders van christelijk onderwijs aan hervormde zijde in Gelselaar is het nooit tot een goed contact gekomen. Anders lag dat met mensen uit de hervormde Evangelisatievereniging in Geesteren en in Borculo. Het dominante gereformeerde aandeel werd ook teruggedrongen in het bestuur: er kwamen vijf gereformeerde en vijf hervormde bestuursleden. Voorzitters en vice-voorzitters waren tot in de jaren vijftig gereformeerde voorgangers en Evangelisatie voorgangers. De naam werd in 1948 ook aangepast in Vereniging voor Christelijk Nationaal Onderwijs. Naast een gereformeerd hoofd was er meestal een hervormde juffrouw. De oprichting ging gepaard met grote financiële offers.
Twaalf jaar duurde het om het bedrag voor de bouw van de school en een woning bij elkaar
te krijgen. Dit heeft veel moeite gekost. Ook elders in de regio werd gecollecteerd.
Openingsdatum werd 1 juli 1902 en in de voorgevel van de school werd hierbij een steen
gemetseld met het opschrift: “Leer den jongeling de eerste beginselen naar den eisch zijn
uitwegs” (Spreuken 22:6a).Bij de opening zouden 28 leerlingen de school bezoeken, maar er
volgden er spoedig meer. De eerste onderwijzer, D.J.Krajenbrink, kwam alleen voor zes
klassen te staan met leerlingen van verschillende scholen uit de omgeving en hun aantal nam
in de eerste jaren toe. Op 1 april 1905 waren er al 40 leerlingen.
De naam van de school is een raadsel gebleven.Waarschijnlijk is de naam ontleend aan een
stuk land in de omgeving en wellicht is het aanvankelijk een scheldnaam geweest. Het
schoolplein werd jaren gekenmerkt door twee grote kastanjebomen en twee zwerfstenen, die
de jeugd dienden als doelpalen. De na de sluiting van de school in 1981 verkochte stenen
zijn er in de jaren dertig gekomen. Een uit de Bolksbeek, die toen werd verbeterd, en een uit
land van Te Raa, tussen de Horstweg en de Bolkbeek, niet ver hier vandaan. De stenen werden geplaatst ter nagedachtenis aan meester G.Groot Enzerink, die er ook over gedicht heeft.
De toenmalige hervormde predikant ds.Boissevain, een gefortuneerd man die mede hier-
door ook mogelijkheden had, heeft de stoot gegeven tot de oprichting in 1912 van de
Juliana van Stolbergschool in Gelselaar. Hij reisde stad en land af om overal geld in te
zamelen voor deze school met de Bijbel. Maar ook uit Gelselaar kwam aan giften het drie-
voudige binnen van een jaarsalaris van de eerste meester, A.B.Vinkenborg Het bijzonder
onderwijs moest tot de gelijkstelling in 1920 met openbaar onderwijs nog een groot deel
van de kosten zelf betalen. Volgens de statuten was het een hervormde school. Leden
moesten belijdend lid zijn van de Nederlandse Hervormde Kerk. De eerste veertig jaar
werd de predikant ook steeds gekozen als voorzitter. Door een te klein aantal leerlingen
werd in 1937 de juffrouw voor eigen rekening benoemd.
In de jaren vijftig werden besprekingen gevoerd met als doel het samen gaan van de beide scholen. Echter leidde dit niet tot het gewenste resultaat. Ook in de jaren ’80 toen bleek dat beide scholen volgens de prognoses niet konden blijven bestaan kwam het niet tot een fusie. In 1981 werd de Braakschool opgeheven en kwamen een zestiental leerlingen naar de Juliana van Stolbergschool. Deze laatste school fuseerde in 1985 met de christelijke school uit Haarlo. Uiteindelijk was Gelselaar te klein voor twee scholen en werden de openbare school en de christelijke school samen gevoegd en gaan alle kinderen nu naar de “openbare” G.A. van der Lugtschool.

Lees hier over het veertig jarig bestaan van de Juliana van Solbergschool in 1953

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *